Whitepaper (Sách trắng) của Bitcoin lần đầu tiên được Satoshi Nakamoto phát hành vào ngày 31/10/2008. Bước sang năm thứ 14, tiền điện tử này đã gây bão khắp thế giới, tăng giá trị từ 0 đô la lên mức cao nhất gần 69.000 đô la trong quý cuối cùng của năm 2021.
Những thay đổi trong 14 năm?
Ngoài sự tăng trưởng theo cấp số nhân về giá, nhận thức về tài sản kỹ thuật số cũng thay đổi trong những năm qua kể từ khi phát hành “Bitcoin: Hệ thống tiền mặt điện tử ngang hàng”.
Từ các quan điểm đầu tư, Bitcoin được xem là hàng rào trong danh mục các loại tài sản thay thế, tiền kỹ thuật số để giao dịch, “vàng kỹ thuật số” và tài sản rủi ro do tương quan với cổ phiếu công nghệ.
Trong khi đó, các nhà quản lý nâng cao mối lo ngại về sự ổn định tài chính, an ninh và rửa tiền trong lĩnh vực tài sản ảo.
Bất kể đứng ở phương diện nào, rõ ràng Bitcoin đã và đang trở thành nhân tố chính cho công nghệ blockchain. Không chỉ vậy, nguồn gốc của nó thậm chí còn khiến người ta nhớ đến kỷ nguyên Internet cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000, hay còn gọi là “dot com”.
Trong Whitepaper, Satoshi đã mô tả Bitcoin là “phiên bản hoàn toàn ngang hàng của tiền mặt điện tử”. Bài báo không chỉ đề xuất “giải pháp cho vấn đề chi tiêu gấp đôi”, mà công nghệ này còn tạo ra một hệ thống chống giả mạo ghi lại các giao dịch bằng dấu thời gian.
Ý tưởng cho thế giới kỹ thuật số
Bitcoin cũng giới thiệu ý tưởng về nguồn cung kỹ thuật số hạn chế gồm 21 triệu coin để kiểm soát lạm phát. Quá trình này cũng đi kèm với chiến lược halving trong 4 năm để cắt giảm một nửa phần thưởng khai thác, kiểm soát nguồn cung.
Sau những gì được giới thiệu vào năm 2008, Bitcoin đến nay vẫn duy trì tỷ lệ thống trị hơn 40% trong phân khúc tiền điện tử.
Tại thời điểm viết bài, BTC có vốn hóa thị trường gần 400 tỷ đô la, với khối lượng đạt 46,8 tỷ đô la và giao dịch ở mức giá gần 20.500 đô la, vẫn là tiền điện tử hàng đầu theo vốn hóa.
Các chuyên gia thậm chí còn chỉ ra rằng Bitcoin tỏa sáng như vàng trong thời kỳ thị trường suy thoái, vì không biến động nhiều hơn so với các loại cổ phiếu hoặc bảng Anh.
Tuy nhiên, cũng có nhiều lời chỉ trích đối với sự đổi mới này. Một trong những nhân vật nổi bật là nhà kinh tế học Peter Schiff, luôn khẳng định BTC sẽ không phải là tài sản “cứu rỗi” trong bối cảnh suy thoái tiềm ẩn.
Ngược lại, KOL và cựu giám đốc marketing của sàn giao dịch Kraken, Dan Held, đã tweet vào năm ngoái rằng vua crypto bị định giá quá thấp so với tiện ích của nó.
Nhu cầu ngày càng tăng đối với Bitcoin
Vào năm 2022, thế giới có thể ghét hoặc yêu Bitcoin nhưng chắc chắn họ không thể bỏ qua nó. Trong thị trường tiền điện tử, Bitcoin được biết đến là tài sản phi tập trung nhất, về cơ bản có lợi thế tiên phong.
Giao thức layer 1 này cũng là khởi đầu cho nhiều dự án layer 1,5 và layer 2 sau khi Whitepaper Bitcoin được phát hành. Ví dụ, Stacks là mạng mã nguồn mở khác gồm nhiều ứng dụng phi tập trung được xây dựng trên Bitcoin.
Năm ngoái, El Salvador đã trở thành quốc gia đầu tiên xem Bitcoin là tiền hợp pháp, thu hút sự chú ý của các cơ quan giám sát toàn cầu. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã liên tục cảnh báo về những rủi ro liên quan đến thị trường tiền điện tử tư nhân.
Trong khi Bitcoin mở ra câu chuyện về tiền kỹ thuật số thuộc sở hữu của cộng đồng, thì Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) đang có nhiều mối quan hệ hợp tác về các loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương bán buôn và bán lẻ (CBDC).
Khi thế giới toàn cầu hóa đang tìm kiếm các giải pháp chuyển khoản xuyên biên giới rẻ hơn và nhanh hơn, dữ liệu về hoạt động chuyển tiền ở các nước đang phát triển chủ yếu bao gồm chuyển tiền điện tử P2P.
Satoshi từng tuyên bố:
“Các giao dịch không thực tế về mặt tính toán để đảo ngược sẽ bảo vệ người bán khỏi gian lận và cơ chế ký quỹ thông thường có thể dễ dàng được thực hiện để bảo vệ người mua”, nâng Bitcoin lên tầm không chỉ là phương tiện an toàn để trao đổi giá trị.
Giờ đây, vua crypto đang trở thành đối thủ cạnh tranh với hệ thống thanh toán tập trung hiện có, thôi thúc các ngân hàng hàng đầu cập nhật chuyển tiền kỹ thuật số.
Bitcoin vẫn bị chỉ trích bất chấp các mốc quan trọng
Bất chấp những thành tựu đạt được, Bitcoin ngày càng bị đánh giá nghiêm trọng vì cơ chế PoW gây áp lực lên nhu cầu năng lượng. Một tính năng khác của Bitcoin khiến các nhà quản lý lo lắng là mức độ riêng tư và ẩn danh thông qua các tường lửa thuật toán.
Hơn thế nữa, đến nay vẫn chưa thể xác định chính xác danh tính của người tạo ra công nghệ mới nổi này. Trong những năm qua, có rất nhiều người đã được suy đoán là Satoshi Nakamoto.
Doanh nhân và nhà khoa học dữ liệu Craig Wright nhiều lần tự nhận mình là Satoshi. Tuy nhiên, một bộ phận quan trọng trong ngành bác bỏ những tuyên bố của ông.
Người đam mê tiền điện tử Jim Basko gần đây tuyên bố đã phát hiện ra code Bitcoin lâu đời nhất của Satoshi, đây là lời nhắc nhở về lịch sử hơn một thập kỷ của Bitcoin.
Căn nguyên ra đời của tiền điện tử đầu tiên vào năm 2009 là do khủng hoảng cho vay thế chấp dưới chuẩn. Sau đó, sự kiện Bitcoin Pizza khét tiếng vào năm 2010 đã quảng bá nó như một phương tiện giao dịch kỹ thuật số.
Trong thế giới hậu đại dịch vào năm 2022, một vòng tranh luận khác xoay quanh các trường hợp sử dụng của Bitcoin trong thời kỳ kinh tế bất ổn đã bùng lên, tiếp tục duy trì ý tưởng về Bitcoin tồn tại sau 14 năm.
Theo Beincrypto