Các ngân hàng trung ương (NHTW) lớn trên thế giới có vẻ tạm ngưng chu kỳ nâng lãi suất trong vài tuần gần đây và khi dữ liệu cho thấy kinh tế đang giảm tốc, các trader giờ chú ý tới thời điểm các NHTW giảm lãi suất.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Ngân hàng Trung ương Anh (Boe) đã nâng mạnh lãi suất trong 18 tháng qua nhằm ghìm cương lạm phát.
Trong ngày 01/11, Fed tiếp tục giữ nguyên lãi suất ở mức 5.25%-5.5% sau 11 đợt nâng lãi suất liên tiếp.
Chủ tịch Fed Jerome Powell nhấn mạnh công cuộc chống lạm phát vẫn chưa kết thúc. Tuy vậy, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã hạ nhiệt đáng kể xuống mức 3.7% trong tháng 9/2023, thấp hơn nhiều so với mức đỉnh 9.1% được xác lập vào tháng 6 năm ngoái.
Dù ông Powell vẫn để ngỏ khả năng tiếp tục nâng lãi suất, nhưng thị trường nhìn nhận giọng điệu của ông đã chuyển sang “bồ câu”. Do đó, thị trường đã tăng mạnh sau đó.
Theo CME Group, các trader dự báo Fed sẽ bắt đầu giảm lãi suất 25 điểm cơ bản vào tháng 5/2024. Cho cả năm 2024, Fed có thể giảm tới 100 điểm cơ bản.
Sau cuộc họp của Fed trong tuần trước, Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo cho thấy số lượng việc làm tăng yếu hơn dự báo trong tháng 10/2023, tỷ lệ thất nghiệp tăng nhẹ và tiền lương giảm tốc. Dù lạm phát tổng thể vẫn đi ngang ở mức 3.7%, nhưng lạm phát lõi tiếp tục hạ nhiệt xuống 4.1%.
“PCE lõi – vốn là thước đo lạm phát yêu thích của Fed – đang tăng chậm lại”, các chuyên viên phân tích tại DBRS Morningstar chia sẻ.
Tuy nhiên, bất chấp các luận điểm củng cố cho xu hướng ngừng nâng lãi suất, trái phiếu Chính phủ Mỹ kỳ hạn ngắn quay đầu giảm mạnh trong ngày 06/11.
Theo Jim Reid, Chuyên gia tại Deutsche Bank, nhà đầu tư bắt đầu “tự hỏi liệu câu chuyện về cắt giảm lãi suất trong tuần trước đã bắt đầu thái quá” khi nền kinh tế Mỹ vững chắc hơn so với Anh và khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone).
Trong ngày 07/11, các trader tăng xác suất Fed nâng lãi suất vào tháng 12/2023 lên 16%, tăng từ mức 11% trong ngày 03/11. “Hơn nữa, mức lãi suất dự báo cho tháng 12/2024 đã tăng thêm 12.4 điểm cơ bản lên 4.47%. Vì vậy, rõ ràng họ đang suy xét lại”.
Ông Reid cũng nhấn mạnh đây là lần thứ 7 thị trường phản ứng quá mức với các dự báo giảm lãi suất.
“Chắc chắn lãi suất không tăng mãi, nhưng chúng tôi đã 6 lần nhìn thấy hy vọng Fed quay đầu giảm lãi suất trong ngắn hạn đã tan biến trong thời gian ngắn. Lưu ý rằng lạm phát vẫn đang cao hơn mục tiêu ở các quốc gia G7”, ông nói.
NHTW châu Âu
Tháng trước, ECB đã giữ nguyên lãi suất sau 10 lần tăng liên tiếp. Lãi suất chuẩn của ECB đang ở mức kỷ lục 4%. Lạm phát khu vực Eurozone giảm xuống 2.9% trong tháng 10/2023, mức thấp nhất trong 2 năm. Tương tự, lạm phát lõi cũng hạ nhiệt.
Thị trường cũng dự báo ECB sẽ giảm lãi suất gần 100 điểm cơ bản cho tới tháng 12/2024 và đợt giảm đầu tiên được kỳ vọng diễn ra vào tháng 4/2024 trong bối cảnh nền kinh tế khu vực này đang suy yếu.
Gilles Moëc, Chuyên gia kinh tế trưởng tại AXA, cho biết số liệu lạm phát tháng 10/2023 đã xác nhận xu hướng hạ nhiệt của lạm phát ở khu vực châu Âu.
“Dĩ nhiên, dù lạm phát hiện đang hạ nhiệt, nhưng cũng không loại bỏ trường hợp lạm phát sẽ va phải đường kháng cự ở mức cao hơn nhiều so với mục tiêu của ECB. Tuy vậy, việc khu vực Eurozone đang đối mặt với nguy cơ suy thoái đã làm giảm khả năng này”, Moëc chia sẻ trong báo cáo nghiên cứu công bố vào ngày 06/11.
Sau cuộc họp tháng 10/2023, Chủ tịch ECB Christine Lagarde tránh gợi ý NHTW có thể hạ lãi suất. Trong khi đó, Thống đốc NHTW Hy Lạp Yannis Stournaras lại cởi mở với ý định giảm lãi suất vào giữa năm 2024 nếu lạm phát ổn định ở dưới mức 3%.
NHTW Anh
Trong ngày 02/11, BoE giữ nguyên lãi suất lần thứ hai liên tiếp ở mức 5.25% sau 14 lần nâng lãi suất liên tiếp trước đó.
Tuy nhiên, biên bản họp tháng 11 của BoE nhấn mạnh họ kỳ vọng lãi suất có thể cao hơn trong thời gian dài hơn, khi CPI duy trì ở mức 6.7% trong tháng 9/2023. Bất chấp nhận định từ BoE, thị trường vẫn dự báo NHTW Anh sẽ giảm lãi suất khoảng 60% cho tới tháng 12/2024, với đợt giảm đầu tiên được kỳ vọng diễn ra vào nửa cuối năm 2024.
Trong ngày 02/11, các chuyên gia kinh tế BNP Paribas lưu ý tới một đoạn trong tuyên bố của BoE, rằng “chính sách tiền tệ có thể phải duy trì lập trường thắt chặt trong khoảng thời gian dài”.
Vũ Hạo